เคยไหมที่ชนแก้วปาร์ตี้กับเพื่อนอยู่ดีๆ แต่รู้ตัวอีกทีกลับนอนแผ่หลาอยู่บนเตียง
แม่ถาม เพื่อนถาม ทุกคนถามว่าเมื่อคืนเกิดอะไรขึ้น แต่ดันจำเรื่องบางส่วนไม่ได้เสียแล้ว
นี่แหละ คือหนึ่งในอาการดื่มหนัก เมาจัด จน ‘ภาพตัด’ ที่ใครหลายคนเคยได้ยินเสียงลือเสียงเล่าอ้างกันมา
อาการภาพตัด หรือ blackouts เป็นอาการที่ไม่ว่านักสังสรรค์เลเวลไหนก็มีโอกาสเจอได้ ซึ่งอาการนี้จะเกิดขึ้นเมื่อดื่มเหล้าเบียร์มากจนเกินลิมิตของร่างกาย โดยงานวิจัย “The association of alcohol-induced blackouts and grayouts to blood alcohol concentrations” ประมาณการว่า เมื่อร่างกายมีระดับแอลกอฮอล์ในเลือดสูงกว่า 0.22% จะมีโอกาสเมาแล้วภาพตัดสูงถึง 50%
การที่เรา ‘จำอะไรไม่ได้’ หลังดื่มหนัก เนื่องจากสมองจะหยุดหลั่งสารเคมีในส่วน Hippocampus ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของระบบลิมบิกที่มีบทบาทในการสร้างความทรงจำระยะยาว ทำให้สมองเราไม่ได้เซฟเรื่องราวใหม่ที่เกิดขึ้นหลังจากนั้น และยิ่งดื่มหนัก มีระดับแอลกอฮอล์ในเลือดสูงเท่าไหร่ ก็ยิ่งทำให้อัตราและระยะเวลาที่ความทรงจำหายไปมีมากขึ้น
แต่อาการภาพตัด หมายถึงเราจะล้มลงนอนทันทีเลยหรือไม่? คำตอบคือไม่ ในช่วงเวลาเหล่านั้น เราไม่ได้หมดสติลง ซ้ำยังสามารถตอบสนองต่อผู้คนหรือสิ่งเร้าต่างๆ รอบตัวได้ เพียงแต่จะช้ากว่าปกติ ร่างกายคล้ายบังคับยาก จะพูดคุย จะเดิน จะมองก็ยากแสนลำบาก บางครั้งก็ทำให้เราตัดสินใจทำเรื่องใจกล้าบ้าบิ่น ซึ่งปกติคงไม่คิดจะทำแน่ๆ อาทิ ร่างกายอยากปะทะ อยากออกแรงออกหมัด อุ้มหมากลับมาบ้าน ไปจนถึงมีเพศสัมพันธ์กับคนแปลกหน้า
ความสามารถในการจดจำและตัดสินใจด้วยเหตุผลที่ลดลงทำให้ช่วงเวลาที่เกิดอาการภาพตัดมักเป็นช่วงเสี่ยงต่อการเกิดอันตรายกับร่างกายได้ง่าย
อย่างไรก็ตาม การเมาแล้วภาพตัด สามารถแบ่งเป็น 2 ประเภท ได้แก่ อาการภาพตัดบางส่วน หรือ ฝรั่งบางคนเรียกว่า brownouts เป็นอาการที่หลงลืมบางส่วนของเหตุการณ์ แต่หากมีตัวกระตุ้นจากภาพหรือเสียงก็จะช่วยให้ย้อนนึกถึงเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นได้
อีกประเภทคือ อาการภาพตัดจอดำ หรือ blackouts ที่แม้เพื่อนจะช่วยใบ้เหตุการณ์วันนั้นยังไง ก็ลืมไปแบบไม่มีอะไรหลงเหลือในความทรงจำ โดยความรุนแรงอาการลืมดังกล่าวขึ้นอยู่กับปัจจัยหลากหลายด้าน ไม่ว่าจะเป็นน้ำหนัก เพศ ประเภทของเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ความเร็วของการยกดื่ม รวมไปถึงร่างกายของแต่ละคนที่ตอบสนองแอลกออฮอล์ไม่เหมือนกัน
ผลกระทบจากการภาพตัดไม่เพียงแต่ทำให้หลงลืมเรื่องราวที่เกิดขึ้นหลังเมา ในระยะสั้น นักดื่มยังมีแนวโน้มรู้สึกเศร้า รู้สึกไม่ดีกับตัวเองในกรณีที่เกิดเรื่องร้ายแรงจากการตัดสินใจผิดพลาด ทางด้านร่างกาย อาจได้รับบาดแผลจากอุบัติเหตุ นอกจากนี้ยังอาจมีผลกระทบทางการเงิน และทางกฎหมายตามมา ซึ่งมีสาเหตุมาจากการยับยั้งชั่งใจต่ำลงในช่วงเกิดเหตุ
ส่วนผลกระทบระยะยาว ถ้ายังติดนิสัยดื่มหนัก จะเกิดอันตรายต่อสมองส่วนหน้าที่ใช้ในการควบคุมการทำงานเรื่องความคิด มีบทบาทในการสร้างและเรียกคืนความทรงจำในระยะสั้น ทำให้มีแนวโน้มสูญเสียความทรงจำ จำอะไรไม่ค่อยได้แม้จะเพิ่งเกิดขึ้นและไม่ได้ดื่มเลยก็ตาม รวมถึงมีความสามารถในการทำงานต่ำลงอันมาจากการตัดสินใจที่ย่ำแย่
หากไม่อยากให้ภาพตัด จอดำแบบไม่ทันรู้ตัว ดื่มเหล้าครั้งหน้า ก็อย่าปล่อยให้ท้องว่าง กินอาหารคาวไปรองท้องเสียก่อน และอย่ารีบยกแก้วซดหนักๆ ค่อยๆ จิบ ค่อยๆ ชิม พร้อมกับสลับน้ำเปล่าก็จะช่วยอาการภาพตัดไม่มาเยือน
หรือไม่ ก็อาจจะลองลดการดื่มลงอีกสักนิด น้อยครั้งลงสักหน่อย เพื่อให้สมองและความทรงจำอยู่กับเราไปได้นานๆ
ที่มา:
https://www.unlockmen.com/uniqlo-jeans-style-guide-minimal-cool-comfort
เรื่องและภาพ: ทีมงาน Alcohol Rhythm
