รู้หรือไม่? ในเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ก็มีแคลอรี แล้วเจ้าแคลอรีที่ว่ามานี้ชอบไปจบลงที่รอบพุงของคุณ
Fiona Sim (ฟีโอน่า ชิม) ประธานราชสมาคมเพื่อการสาธารณสุข (Royal Society for Public Health) แห่งอังกฤษระบุว่า ในแต่ละวัน คนทั่วไปที่ดื่มแอลกอฮอล์อาจได้รับแคลอรีมากถึง 10% แต่ส่วนใหญ่มักไม่ทราบว่าการดื่มแอลกอฮอล์มีส่วนช่วยในการเพิ่มพลังงานเข้าสู่ร่างกาย
แม้ว่าข้อมูลข้างต้นจะมาจากการสำรวจเฉพาะพื้นที่ แต่ฟีโอน่าเล็งเห็นว่า เราควรกระตุ้นผู้คนให้ตระหนักว่า แอลกอฮอล์มีส่วนทำให้น้ำหนักตัวของเราเพิ่มขึ้น ทั้งนี้ การขาดข้อมูลเกี่ยวกับปริมาณพลังงานของเครื่องดื่มแอลกอฮอล์มีแนวโน้มที่จะส่งผลต่อการประเมินพลังงานที่ควรบริโภคต่ำเกินไป
ดังนั้น เครื่องดื่มแอลกอฮอล์ต้องมีการนับแคลอรีอย่างจริงจัง เพื่อเป็นส่วนช่วยสำหรับการลดความอ้วนด้วย เพราะการลดน้ำหนักที่เหมาะสมจะต้องเป็นการ ‘นำเข้าพลังงาน’ และ ‘เบิร์นพลังงานออก’ ให้สมดุลกัน ดังนั้น เมื่อพูดถึงเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ เราจึงต้องตระหนักว่า “แอลกอฮอล์มีค่าพลังงานเกือบเท่าไขมัน” และการจะบอกให้ผู้คนทราบเรื่องนี้ได้อย่างดีที่สุดคือ การเน้นจำนวนแคลลอรีบนฉลากของเครื่องดื่มแอลกอฮอล์
สำรวจกระบวนการย่อยแอลกอฮอล์ในร่างกาย
ทุก ๆ แอลกอฮอล์ 1 กรัมจะมี 7 แคลอรี ถ้าเปรียบเทียบให้เห็นภาพที่ชัดขึ้น คาร์โบไฮเดรตหรือโปรตีน 1 กรัมให้พลังงาน 4 แคลอรี ขณะที่ไขมัน 1 กรัมมีแคลอรี 9 แคลอรี และปริมาณแอลกอฮอล์ที่ถูกสะสมไว้ในร่างกายมักเป็นไขมัน แทนที่จะใช้เป็นพลังงานให้หมดไปในทันที แต่ทั้งนี้ทั้งนั้นก็ขึ้นอยู่กับปริมาณที่คุณดื่ม ความพร้อมของวิตามินและแร่ธาตุที่จำเป็นในการเผาผลาญแอลกอฮอล์ และปริมาณพลังงานที่ร่างกายต้องการในเวลานั้น
แอลกอฮอล์ที่ดื่มเข้าไปประมาณ 20% จะถูกดูดซึมเข้าสู่กระแสเลือดจากกระเพาะอาหาร ส่วนที่เหลืออีก 80% จะถูกดูดซึมในลำไส้เล็กเหมือนอาหาร สิ่งนี้เกิดขึ้นค่อนข้างเร็วเนื่องจากแอลกอฮอล์ไม่จำเป็นต้องย่อย ทั้งนี้แอลกอฮอล์เคลื่อนตัวได้อย่างอิสระ นั่นเป็นสาเหตุที่เวลาเราจะตรวจวัดปริมาณแอลกอฮอล์ เราจะตรวจวัดจากความเข้มข้นของแอลกอฮอล์ในเลือด อีกทั้งแอลกอฮอล์ยังแพร่กระจายไปตามเนื้อเยื่อและของเหลวภายในร่างกายทุก ๆ ที่ที่มีน้ำอยู่ จนกว่าจะมีการเผาผลาญ และเมื่อถูกดูดซึมผ่านลำไส้เล็ก แอลกอฮอล์จะถูกเผาผลาญโดยตับ ซึ่งเอนไซม์จะช่วยในการสลายแอลกอฮอล์
การทำความเข้าใจเกี่ยวกับอัตราการเผาผลาญมีความสำคัญต่อการทำความเข้าใจผลกระทบของแอลกอฮอล์ โดยทั่วไปตับสามารถเผาผลาญสุราได้ 1 ออนซ์ (หรือเครื่องดื่มมาตรฐานหนึ่งแก้ว) ใน 1 ชั่วโมง หากคุณกินมากกว่านี้ ระบบของคุณจะอิ่มตัวและแอลกอฮอล์ที่เพิ่มขึ้นจะสะสมในเลือดและเนื้อเยื่อของร่างกาย จนส่งผลให้แอลกอฮอล์ในเลือดมีความเข้มข้นสูงเป็นเวลาหลายชั่วโมง
อย่างไรก็ดีแอลกอฮอล์จะถูกเผาผลาญก่อนสารอาหารอื่น ๆ เนื่องจากได้สิทธิพิเศษด้วยเหตุผลที่ว่าแอลกออล์เป็นสารพิษ
แคลอรีอยู่ทุกที่ ไม่เว้นแต่เครื่องดื่มแอลกอฮอล์
ปริมาณแอลกอฮอล์ของเครื่องดื่มจะแสดงเป็นเปอร์เซ็นต์ของปริมาณแอลกอฮอล์บริสุทธิ์ที่มีอยู่ในเครื่องดื่ม 100 มิลลิลิตร ดังนั้นเบียร์ขวดขนาด 375 มล. ที่ติดฉลากแอลกอฮอล์ 4.5% ต่อปริมาตร จึงมีแอลกอฮอล์บริสุทธิ์ 4.5 กรัม ต่อเบียร์ 100 มล. เท่ากับว่า 375 มล. จะมีแอลกอฮอล์บริสุทธิ์ถึง 13.5 กรัม
พลังงานในเครื่องดื่มแอลกอฮอล์จะรวมถึงแคลอรีจากแอลกอฮอล์ ตลอดจนแป้งและน้ำตาลที่ไม่ผ่านการหมักเพิ่มเติมในเบียร์และไวน์ หรือเติมน้ำตาลในเครื่องผสม (มิกเซอร์เหล้า) เช่น โทนิคในจิน เป็นต้น
ไวน์แดง 150 มล. ที่มีแอลกอฮอล์ 14% มีแคลอรีเฉลี่ย 120 แคลอรี ดังนั้น ขวดไวน์แดงที่มีขนาด 750 มล. จึงมีแคลลอรีสูงถึง 600 แคลอรี ดังนั้น หากคุณแบ่งไวน์หนึ่งขวดกับคู่รักของคุณในมื้อค่ำ คุณจะมีแคลอรีถึง 300 แคลอรีก่อนที่คุณจะเริ่มพิจารณาถึงปริมาณพลังงานของการดื่มหยดแรกของคุณ นั่นเท่ากับส้มตำไทย 1 จาน กับไก่ย่าง 1 ไม้เลยทีเดียว
ทางด้านคราฟเบียร์ที่หลายคนโปรดปรานจะมีแคลอรีอยู่ที่ 170 ถึง 350 แคลอรี เบียร์ปกติอยู่ที่ 153 แคลอรี ไลท์เบียร์อยู่ที่ 103 แคลอรี ส่วนเครื่องดื่มผสมและค็อกเทลประกอบด้วยน้ำอัดลม น้ำผลไม้ หรือน้ำเชื่อม และเหล้าอย่างน้อย 30 มล. ซึ่งมีแอลกอฮอล์ระหว่าง 30% ถึง 90% ต่อปริมาตร โดยเฉลี่ยแล้วจิน โทนิคจะมีแคลอรีประมาณ 140 แคลอรี ขณะที่มาร์การิต้ามีประมาณ 170 แคลอรี และโมฮิโตะอยู่ที่ประมาณ 145 แคลอรี
แต่สิ่งที่จะทำให้คุณขนลุกขึ้นไปอีกคือ ยังมีเครื่องดื่มแอลกอฮอล์หลายประเภทมีแคลอรีสูงปรี๊ด เช่น ช็อคโกแลตมาร์ตินี่ 74 มิลลิลิตร มีแคลอรีถึง 4,188 แคลอรี ขณะที่ปิญญาโกลาดา 200 มิลลิลิตร มีแคลอรีถึง 526 และไวท์ รัสเซียน 235 มิลลิลิตร 568 แคลอรี ทั้งนี้ เครื่องดื่มก่อนผสมจะมีความเจือจาง เพื่อให้ได้ความเข้มข้นของแอลกอฮอล์ใกล้เคียงกับเบียร์ แต่ยังมีมิกเซอร์ซึ่งโดยปกติจะเป็นน้ำอัดลม ซึ่งเป็นตัวช่วยเพิ่มปริมาณแคลอรี
อ่านข้อมูล–หาตัวเลือก-ดื่มพอเหมาะ: ทางออกลดอ้วนจากแอลกอฮอล์
เนื่องจากผู้หญิงโดยเฉลี่ยต้องการแคลอรีประมาณ 2,300 แคลอรีต่อวัน ขณะที่ผู้ชายต้องการประมาณ 2,750 การดื่มสัก 2-3 มื้อหลังเลิกงาน สามารถเพิ่มพลังงาน ‘สูญเปล่า’ จำนวนมากให้กับวันของคุณได้ ที่เรียกว่าแคลอรีสูญเปล่า เพราะคุณควรได้รับวิตามินและแร่ธาตุจากสิ่งที่คุณลงทุนกิน ดื่มให้สมดุลเพื่อการมีสุขภาพที่ดีมากกว่าดื่มแอลกอฮอล์แล้วไม่ได้อะไรเลย เพราะนอกจากเครื่องดื่มแอลกอฮอล์จะมีสารอาหารไม่เพียงพอ แถมยังได้แคลอรีจำนวนมากแล้ว ยังมีวิตามินหรือแร่ธาตุเพียงเล็กน้อยอีก
อย่างไรก็ดี มักมีการกล่าวอ้างว่าเบียร์และไวน์มีสารอาหารบางอย่างที่ดี กล่าวคือ การศึกษาจำนวนหนึ่งระบุว่า เบียร์มีคุณค่าทางสารอาหารเช่น โปรตีน ไฟเบอร์ วิตามินบี โฟเลต และไนอาซิน ซึ่งชี้ให้เห็นแนวโน้มที่สูงขึ้นว่า การบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ในปริมาณที่พอเหมาะจะส่งผลดีต่อสุขภาพ ขณะที่มีข้อมูลหลายแห่งระบุว่า สารต้านอนุมูลอิสระที่เรียกว่า ‘เรสเวอราทรอล’ อาจช่วยป้องกันเยื่อบุหลอดเลือดในหัวใจของคุณ ทั้งนี้ สารเรสเวอราทรอลเป็นสารชนิดหนึ่งในไวน์แดง ซึ่งกำลังได้รับความสนใจเป็นอย่างมาก เนื่องจากเห็นพ้องว่ามีประโยชน์ต่อสุขภาพ มากไปกว่านั้น หลาย ๆ เว็บไซต์ยังระบุเพิ่มเติมอีกว่า การที่คุณดื่มไวน์แดงจะช่วยชะลอการแก่ตัวลงด้วย
อย่างไรก็ดี เราต้องขอย้ำเตือนอีกครั้งว่า สารอาหารหรือประโยชน์ที่ว่ามาข้างต้นจะมีปริมาณที่ต่ำมากจนส่งผลดีต่อร่างกายเพียงเล็กน้อยเท่านั้น
คำถามต่อมาคือ แล้วเราจะทำอะไรได้บ้างในขณะที่รอให้รัฐบาลหรือภาคส่วนที่เกี่ยวข้องเข้ามาจัดการให้มีการให้ข้อมูลแคลอรีบนฉลากเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ด้านล่างนี้คือคำแนะนำเล็กๆ น้อยๆ จากเรา:
(1) อ่านข้อมูลให้ตัวเองทราบถึงปริมาณพลังงานของเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ตามปริมาณที่บริโภคและเปรียบเทียบกับปริมาณพลังงานของรายการอาหาร
(2) ขอตัวเลือกที่หวานสำหรับการผสมเครื่องดื่ม เติมน้ำโซดาในแก้วก่อนที่จะหมด และระวังปริมาณแอลกอฮอล์ทันทีที่จิบ
(3) หากคุณวางแผนที่จะดื่ม ให้เลือกดื่มแอลกอฮอล์ที่มีแคลอรีต่ำที่สุด เช่น เลือกเบียร์เบา ๆ และทำเครื่องดื่มค็อกเทลที่มีแอลกอฮอล์ต่ำที่บ้าน โดยการลดทอนจิตวิญญาณลงครึ่งหนึ่ง ใช้น้ำแครอทหรือน้ำมะเขือเทศหรือน้ำเปล่าเป็นตัวเลือกผสม ทั้งนี้ อย่าลืมว่ามีไวน์ที่มีแอลกอฮอล์ต่ำและแคลอรีต่ำให้เลือกมากมาย
(4) หากคุณวางแผนที่จะดื่มแอลกอฮอล์ ให้นำอาหารที่แคลอรีสูงๆ เช่น ช็อกโกแลตบาร์ มัฟฟิน ออกไป เพื่อให้ปริมาณพลังงานของคุณสมดุล
ท้ายที่สุด คุณต้องไม่ลืมว่า การดื่มในปริมาณที่พอเหมาะในคราวที่ต้องดื่มเป็นเรื่องสำคัญที่ต้องทำ เพราะนอกจากจะไม่ขยายรอบพุงให้มากนัก ยังช่วยเกี่ยวกับความปลอดภัยส่วนอื่น ๆ ของร่างกายด้วย (แต่ก็อย่าลืมว่า หากดื่มมากเกินไปหรือดื่มอย่างไม่เหมาะสม แอลกอฮอล์สามารถสร้างพิษต่อร่างกายคุณได้เช่นกัน)
ที่มา :
Think before you drink: alcohol’s calories end up on your waistline
Calorie count – Alcoholic beverages
Red wine and resveratrol: Good for your heart?
เรื่องและภาพ: ทีมงาน Alcohol Rhythm
