‘ก้าวไปพร้อมกัน’ 10 คำแนะนำการรับมือและช่วยเหลือคนรักที่ติดแอลกอฮอล์

February 25, 2021


เคยสงสัยแกมหงุดหงิดไหมว่าจะรับมือและช่วยเหลือคุณแม่ที่ติดเหล้าอย่างไรในช่วงวันหยุด

หรือเคยไหมกับการที่ต้องอดทนกับเพื่อนที่มักบอกว่า คุณนั่นแหละเป็นผู้เปิดโอกาสให้คนรักดื่มหนัก

หากเคยและมีประสบการณ์มากกว่านั้น อาจปฏิเสธไม่ได้ว่าคุณทั้งหลายกำลังตกอยู่ในความทุกข์ทรมานกับปัญหาแอลกอฮอล์จากคนที่คุณรัก ซึ่งฟังดูเป็นเรื่องที่ค่อนข้างยากและ (อาจ) ทำให้แสลงหู ความคิดประเภทที่ว่า “ตัวฉันเองต้องเปลี่ยนแปลงเพื่อคนรักที่เป็นโรคติดสุรา” คงสร้างคำถามคาใจสำหรับคุณไม่น้อยเพราะมันเป็นปัญหาของเขา ไม่ใช่ของคุณไม่ใช่หรือ แต่ถ้าโชคไม่ดีจริงๆ คุณอาจจะต้องเปลี่ยนแปลง เพราะนั่นเป็นวิธีที่จะขัดขวางและเปลี่ยนสถานการณ์ระหว่างคุณกับคนรักที่มีความผิดปกติจากการใช้แอลกอฮอล์

สำหรับคนที่กำลังใช้ชีวิตกับผู้ติดแอลกอฮอล์หรือผู้ที่กำลังพยายามเลิกแอลกอฮอล์มักเป็นกลุ่มที่ได้รับผลกระทบอย่างมากจากประสบการณ์ดังกล่าว ทว่าหลายครั้งความอัดอั้นและความเครียด ดันเกิดจากการกระทำที่คนไม่ติดสุราเลือกปฏิบัติกับคนรักที่ติดสุราเสียเอง

ดังนั้น นี่จึงเป็นที่มาที่คุณจะต้องปรับเปลี่ยนวิธีการปฏิบัติและทัศนคติ โดยต่อจากนี้ คุณไม่จำเป็นต้องแสร้งว่าคุณมีความสุขกับปัญหาเหล่านี้อีกต่อไป และนี่คือ 10 คำแนะนำการรับมือและช่วยเหลือคนรักที่ติดแอลกอฮอล์ ซึ่งน่าจะเป็นตัวช่วยบรรเทาความกดดันได้ดีทีเดียว

 

 

 

  • หยุดโทษตัวเอง

 

นี่คือเรื่องปกติที่คนติดสุราจะพยายามโทษการดื่มของตัวเองกับสถานการณ์ที่เกิดขึ้น หรืออย่างอื่นรอบ ๆ ตัว รวมถึงบุคคลที่พวกเขาใกล้ชิดด้วย เช่น คำพูดประเภท “เหตุผลเดียวที่ฉันดื่มก็เพราะคุณ” 

ถ้าได้ยินแบบนี้ อย่าไปเชื่อว่าเป็นความจริงเลย ถ้าคนที่คุณรักเป็นคนติดสุราแบบตัวจริงเสียงจริง ไม่ว่าคุณจะทำหรือจะพูดอะไรก็ตาม พวกเขาก็ยังจะดื่ม และเรายืนยันได้ว่า การที่พวกเขาดื่มไม่ใช่ความผิดของคุณเลยแม้แต่น้อย พวกเขาต้องพึ่งพาแอลกอฮอล์และไม่สามารถหยุดหรือมีสิ่งใดมากั้น ระหว่างเขากับแอลกอฮอล์ที่รักยิ่งได้

 

  • ไม่เก็บมาคิด

 

เมื่อคนติดสุราสัญญาว่า “เขาจะไม่ดื่มอีกต่อไปแล้ว” แต่เพียงระยะเวลาสั้น ๆ พวกเขาก็กลับมาดื่มอีก ก็เป็นเรื่องง่ายมากที่คนในครอบครัวหรือคู่สมรสจะเก็บเอาการผิดสัญญาและคำโกหกนั้นมาคิดทบทวนซ้ำไปซ้ำมา คิดแต่ว่า “ถ้าเธอรักฉันจริง เธอก็ไม่ควรโกหกสิ”

พึงระลึกไว้ว่า ในกลุ่มผู้ติดแอลกอฮอล์ สารในสมองอาจมีการเปลี่ยนแปลงฉับพลัน ซึ่งอยู่ในจุดที่พวกเขาเองก็ประหลาดใจไม่น้อยกับพฤติกรรมที่แสดงออก เพราะพวกเขาไม่สามารถควบคุมการตัดสินใจเองได้

 

  • เพิกเฉยเมื่อถึงจุดวิกฤติ

 

โดยธรรมชาติแล้ว คนที่มีสมาชิกในครอบครัวติดสุราจะพยายามทำทุกสิ่งทุกอย่างเพื่อหาหนทางให้คนรักเลิกดื่ม แต่โชคไม่ดีที่ผลลัพธ์จากหัวมักออกเป็นก้อยเสมอ กล่าวคือ ความพยายามที่ว่านี้ทำให้คนที่พยายามหาทางให้คนรักเลิกดื่มต้องอยู่อย่างโดดเดี่ยวและรู้สึกอัดอั้นมากขึ้น แม้คุณอาจบอกกับตัวเองว่า มันต้องมีบางอย่างที่คุณทำได้แน่ ๆ

ในทางตรงกันข้าม ผู้ติดสุราเองก็ควบคุมการดื่มไม่ได้ แม้เขาจะพยายามเท่าที่ทำได้ และแม้คุณจะรู้ความจริงข้อนี้ ก็ยังมิวายที่คุณยังอยากจะเข้าไปช่วยคนรักเมื่อเขาอยู่ในจุดวิกฤตของความพยายามเลิกเหล้า

แล้วคุณควรทำอย่างไรน่ะเหรอ … จริงๆ แล้ว ช่วงเวลานี้เป็นเวลาที่ครอบครัวไม่ควรทำอะไรเลย เพราะในบางครั้ง เมื่อผู้ที่ติดสุราไปถึงจุดวิกฤต เขาถึงจะยอมรับว่า ตนเองกำลังเจอปัญหาเข้าให้แล้ว และเป็นจุดเริ่มต้นในการขอความช่วยเหลือจากคนอื่นๆ แต่ถ้ายังไม่ถึงจุดวิกฤตที่ว่า ความช่วยเหลือที่ครอบครัวหรือเพื่อนพยายามหยิบยื่นให้ก็อาจจะไม่ก่อให้เกิดผลสำเร็จนัก

อย่างไรก็ดี เราเข้าใจว่า มันยากแสนสาหัสเหลือเกินที่จะเพิกเฉยและปล่อยให้คนที่คุณรักเดินเข้าสู่สถานการณ์วิกฤต พวกเขาอาจตกงาน หรือแม้กระทั่งถูกดำเนินคดีตามกฎหมายเพราะกระทำผิดบางอย่าง ‘การไม่ทำอะไรเลย’ จึงอาจเป็นความคิดที่ยอมรับได้ยาก และตรงข้ามกับสิ่งที่คุณเชื่อ แต่การทำอะไรสักอย่างก็เป็นหนึ่งในสาเหตุที่ทำให้วงจรนี้วนซ้ำไปเรื่อยๆ

ดังนั้น คุณไม่จำเป็นต้องปล่อยให้วงจรนี้วนซ้ำไปเรื่อยๆ และไม่จำเป็นต้องสร้างวิกฤตขึ้นมาอีก แต่อาจจะถึงเวลาแล้ว ที่คุณจะได้เรียนรู้การ ‘แยก’ ออกมา เพราะหลายครั้งที่วิกฤตก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลง หรือถ้าพูดให้ถึงที่สุด วิกฤตอาจเป็นทางเดียวที่ก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงขึ้นได้

 

  • หยุดรักษาคนติดแอลกอฮอล์ด้วยตนเอง

 

การติดสุราเป็นโรคเรื้อรังซึ่งบางครั้งสามารถลุกลามจนถึงแก่ชีวิต และแน่นอนว่า คุณไม่ใช่ผู้เชี่ยวชาญด้านการดูแลสุขภาพ คุณเป็นเพียงคน ๆ หนึ่งที่รักใครสักคนที่ติดแอลกอฮอล์ ซึ่งเขาต้องไปหาผู้เชี่ยวชาญเพื่อรักษาให้กลับมาสุขภาพดีอีกครั้ง แต่ถึงคุณจะเป็นผู้เชี่ยวชาญด้านการดูแลสุขภาพ คุณก็ไม่ควรแบกความรับผิดชอบในการรักษาเพื่อนหรือสมาชิกในครอบครัวที่ติดสุราอยู่ดี เพราะการรักษากลุ่มโรคติดสุราเรื้อรังจำเป็นต้องอาศัยความช่วยเหลือจากคนอื่นๆ ที่ไม่ใช่คนใกล้ชิดด้วย

และเพราะปัญหาดังกล่าวนี้ไม่ได้เป็นความรับผิดชอบของคุณ ดังนั้น ก่อนพิจารณาตัวเลือกอย่างการรักษาบำบัดกลุ่มแบบเป็นครอบครัว หันมาใช้เวลาสักระยะเพื่อศึกษาเพิ่มเติมเกี่ยวกับวิธีดูแลตัวคุณเอง เพราะบ่อยครั้ง นี่เป็นวิธีเดียวที่ผู้ติดสุราจะได้รับความช่วยเหลือที่ต้องการ 

 

  • อย่าช่วยปิดบัง

 

“การปฏิเสธว่าฉัน เธอ เขาไม่ใช่ผู้ติดสุรา” เป็นเรื่องตลกร้ายที่เกิดขึ้นจริงในวงจรการบำบัด เพราะหลายครั้ง คนที่ติดสุราไม่ต้องการให้คนอื่นรู้ว่าพวกเขาดื่มแอลกอฮอล์ถึงระดับไหน เพราะถ้าคนเหล่านั้นรู้ถึงปัญหาที่แท้จริงก็จะพยายามเข้ามาช่วยเหลือ

ถ้าสมาชิกในครอบครัวปิดบังเรื่องการดื่มและพยายามแก้ตัวแทน คุณจะกลายเป็นผู้เล่นที่ดีในเกมการปฏิเสธของผู้ติดสุรา และต้องยอมรับว่า การเผชิญหน้ากับปัญหาอย่างเปิดเผยและซื่อตรงคือวิธีบำบัดการติดแอลกอฮอล์ที่ดีที่สุด

 

  • เลิกยอมรับพฤติกรรมที่ไม่สมควร

 

หลายครั้งที่คนในครอบครัวของผู้ติดสุรายอมรับพฤติกรรมที่น่าไม่ยอมรับ เช่น การที่คนติดสุราทำร้ายคุณ แต่คุณกลับคิดว่า “พวกเขาแค่ดื่มมากเกินไปเลยแสดงพฤติกรรมแบบนี้ออกมา” แต่อย่าลืมว่า ครั้งหน้าพฤติกรรมของคนติดสุราจะแย่ลง และแย่ลงไปเรื่อยๆ และกว่าคุณจะรู้ตัว ก็อาจจะตกอยู่ในความสัมพันธ์ที่รุนแรงขั้นสูงสุดแล้วก็ได้

แน่นอน การทำร้ายกันเป็นสิ่งที่ไม่ควรยอมรับและไม่ควรอดทนกับมัน โปรดระลึกไว้ว่า คุณมีทางเลือกเสมอ และที่สำคัญไปกว่านั้น ถ้าคุณอยู่เป็นครอบครัวและมีลูกด้วย คุณจะต้องปกป้องเด็กๆ จากการโดนทำร้าย เพราะความคิดเชิงลบหรือความเจ็บปวดที่เด็กๆ ได้รับสามารถสร้างความเสียหายต่อจิตใจของเขาชนิดคาดไม่ถึง จนอาจเป็นแผลที่ติดอยู่ในใจไปตลอดกาล

ฉะนั้น ปกป้องเด็กๆ และตัวคุณด้วย เอาเด็กและตัวเองออกห่างจากใครบางคนที่ติดสุราและล้ำเส้นขอบเขตที่กั้นเอาไว้

 

  • ไม่คาดหวัง

 

“ความคาดหวัง” นี่คือหนึ่งในปัญหาที่คุณต้องจัดการกับผู้ติดสุรา เมื่อผู้ติดสุราสาบานว่าพวกเขาจะไม่แตะต้องแอลกอฮอล์ คุณอาจคาดหวังว่าพวกเขาจะจริงใจและจะไม่ดื่ม

แต่สำหรับผู้ติดสุราความคาดหวังนั้นไม่ค่อยสมเหตุสมผล เพราะอย่างที่บอกบางครั้งคนติดสุราไม่สามารถควบคุมตนเองได้ 

 

  • ใช้ชีวิตอยู่กับปัจจุบัน

 

กุญแจที่ช่วยจัดการกับผู้ติดสุราในครอบครัว คือ การตั้งใจอยู่กับปัจจุบัน โรคติดสุราเป็นโรคที่ลุกลาม และไม่อยู่ในระดับเดิมนาน แต่จะค่อนข้างแย่ลงเรื่อย ๆ จนกว่าผู้ที่เป็นโรคดังกล่าวจะขอความช่วยเหลือ

คุณไม่สามารถปล่อยให้ความผิดหวังและความผิดพลาดในอดีตส่งผลต่อการเลือกของคุณในวันนี้ เพราะสถานการณ์อาจเปลี่ยนไปแล้ว

 

  • เปิดโอกาสให้ผู้ติดแอลกอฮอล์เจ็บปวด

 

บ่อยครั้ง ความช่วยเหลือกลายเป็นการทำลายผู้ติดสุราแทน เพราะความช่วยเหลือทำให้พวกเขาไม่ได้เผชิญกับผลตามธรรมชาติที่เกิดจากการกระทำของพวกเขา และผู้ติดสุราจะเริ่มร้องขอความช่วยเหลือก็ต่อเมื่อพวกเขาพบว่า ไม่มีโอกาสอะไรหลงเหลืออยู่อีกแล้ว

แต่หากคุณเข้าไปช่วยก่อนเวลาที่เหมาะสม โดยทั่วไปจะเกิด 2 สิ่ง คือ ผู้ติดสุราจะไม่รู้สึกเจ็บปวด และพฤติกรรมของผู้ติดสุราจะหลุดการจดจ่อ

ถ้ายกตัวอย่างให้เห็นภาพ เช่น ถ้าคนที่คุณรักหมดสติที่สวน และคุณค่อยๆ ช่วยพาเขามาในบ้าน พาไปยังเตียงนอนอย่างอ่อนโยน พวกเขาจะสนใจแต่ความช่วยเหลือของคุณ มากกว่าสนใจว่าตัวเองดื่มจนหมดสติที่สวน ส่วนคนที่เจ็บปวดก็คือคุณ

ในทางกลับกัน ลองนึกภาพว่า พวกเขาตื่นขึ้นมาที่สนามหญ้าในตอนเช้า โดยมีเพื่อนบ้านแอบมองออกมาจากนอกหน้าต่าง จากนั้นพวกเขาก็เข้ามาในบ้าน ในขณะที่คุณและลูกๆ กำลังรับประทานอาหารเช้าอย่างมีความสุข คนดื่มหนักคนนั้นจะกลายเป็นคนที่ต้องเผชิญกับความเจ็บปวด 

กล่าวอีกนัยหนึ่ง เขาจะเริ่มสนใจพฤติกรรมของตัวเองมากกว่าความช่วยเหลือของคุณ และเมื่อเราประสบกับความเจ็บปวดของตัวเอง เราก็จะเริ่มรู้สึกว่าตนเองต้องเปลี่ยนแปลง แน่นอน การปฏิเสธไม่ช่วยคนติดสุราอาจฟังดูโหดร้าย แต่จริงๆ แล้ว นี่เป็นการป้องกันตัวคุณเองด้วย

“ไม่ใช่หน้าที่คุณที่ต้องรักษา แต่ควรอนุญาตให้ผลของธรรมชาตินั้นเกิดขึ้น เพื่อผลักดันคนรักให้ชนะการเสพติดแอลกอฮอล์

 

  • ขอความช่วยเหลือ

 

คนติดสุรามักปิดบังเรื่องการติดสุราและไม่พูดถึงปัญหาที่เกิดขึ้น ซึ่งมีแต่ครอบครัวเท่านั้นที่รับรู้ สิ่งที่คุณทำได้คือ การติดต่อขอความช่วยเหลือจากกลุ่มต่าง ๆ เช่น กลุ่มสนับสนุน Al-Anon Family Groups ฯลฯ

มีหลายล้านคนพบวิธีแก้ปัญหา โดยที่พาตัวเองออกไปขอความช่วยเหลือ ซึ่งเมื่อทำสำเร็จตามคำแนะนำจากกลุ่มต่าง ๆ เสียงตอบรับส่วนใหญ่มักพูดว่า ฉันควรทำมันตั้งแต่หลายปีก่อน!

 

จาก 10 คำแนะนำที่กล่าวมาข้างต้น คุณสามารถนำไปปรับใช้และบอกต่อเพื่อก่อให้เกิดประโยชน์แก่คนอื่นที่ต้องเผชิญกับสภาวะที่คนรักของพวกเขาติดแอลกอฮอล์เช่นกัน

“จงหยุดให้ปัญหาการดื่มของคนรักมาครอบงำความคิดและชีวิตของคุณ โปรดเลือกสิ่งที่ดีต่อสุขภาพกายและใจก่อนจะสายเกินแก้”

 


 

ที่มา: 10 Things to Stop Doing If You Love an Alcoholic

เรื่องและภาพ: ทีมงาน Alcohol Rhythm

Related Articles