ในปี 2558 มีรายงานว่าชาวอเมริกันกว่า 20 ล้านคนเข้าเกณฑ์การใช้สารเสพติดและแอลกอฮอล์ผิดปกติ และประมาณ 1 ใน 12 ต้องการเข้ารับการบำบัด แต่ทว่าด้วยปัจจัยต่างๆ เช่น ค่าใช้จ่าย ภาระการเลี้ยงดูครอบครัวหรือบุตรหลาน กระทั่งความกลัวที่จะสูญเสียงาน ทำให้พวกเขาไม่สามารถเข้าถึงระบบการรักษาได้
ตัดภาพมาที่ประเทศไทยซึ่งดูเหมือนจะประสบปัญหาในทำนองเดียวกัน จากสถิติของกรมสุขภาพจิตปี 2556 ระบุว่า มีผู้ติดสุราประมาณ 2.7 ล้านคนทั่วประเทศ และถึงจะมีระบบการบำบัดรักษาผู้ติดสุรา แต่ผู้ที่เข้ามาบำบัดในระบบกลับมีไม่เกินร้อยละ 7 ของผู้ป่วยทั้งหมดที่มีอยู่
การเข้ารับการบำบัดภาวะติดสุราอาจไม่ใช่เรื่องง่ายสำหรับทุกคน อย่างไรก็ดี เมื่อเทคโนโลยีก้าวหน้ามากขึ้น นักพัฒนาแอปพลิเคชันจึงพยายามเพิ่มการเข้าถึงทรัพยากร จัดสรรให้เกิดตัวเลือกสำหรับการบำบัดแอลกอฮอล์ ผ่านการสร้าง ‘แอปพลิเคชัน’ ที่มีบทเรียนช่วยเลิกเหล้า สร้างชุมชนแลกเปลี่ยนความรู้ ประสบการณ์ รวมถึงช่วยสังเกตสภาพอารมณ์และจิตใจของคุณ
Alcohol Rhythm เปลี่ยนจังหวะชีวิตคนติดเหล้า ชวนคุณทำความรู้จัก 19 แอปพลิเคชันที่จะมาเป็นผู้ช่วยบำบัด เลิกเหล้าให้กับคุณ และสามารถอยู่กับคุณได้ตลอด 24 ชั่วโมงขอแค่มีสมาร์ตโฟน
1. แอปพลิเคชัน ‘Pear reSET’
Pear reSET เป็นแอปฯ ทางการแพทย์ที่ช่วยรักษาความผิดปกติการใช้สารเสพติดและแอลกอฮอล์บนมือถือตัวแรก โดยได้รับการอนุมัติจากสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยาในสหรัฐอเมริกา
ผลการทดลองทางคลินิก 12 สัปดาห์ของผู้ป่วย 399 คน พบว่า Pear reSET ช่วยให้ผลการรักษาดีขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ โดยอัตราการเลิกบุหรี่สูงขึ้น 40.3% เทียบกับ กับกลุ่มไม่ได้ใช้แอปฯ
แอปฯ นี้จะแนะนำวิธีการบำบัดแก่ผู้ใช้ผ่านชุดบทเรียนที่น่าสนใจ ซึ่งผู้ใช้สามารถเรียนจนจบบทได้ด้วยตัวเอง และทำแบบทดสอบหลังเรียนในแต่ละบทเพื่อรับรางวัลเสมือนจริง อย่างไรก็ดี Pear reSET สามารถดาวน์โหลดได้เฉพาะบุคคลที่มีอายุเกิน 17 ปีและมีใบสั่งยาจากแพทย์เท่านั้น
2. แอปพลิเคชัน Sober Grid
Sober Grid เป็นแพลตฟอร์มชุมชนออนไลน์ คล้ายๆ Facebook โดยให้ผู้ใช้สามารถสร้างบัญชีส่วนตัว และเข้าไปมีส่วนร่วมกับคนอื่นๆ ที่กำลังบำบัดแอลกอฮอล์เหมือนกัน
ทั้งนี้ ถ้าผู้ใช้เปิดระบุตำแหน่ง GPS จะสามารถพบปะกับคนอื่นๆ ที่พยายามเลิกดื่มเหมือนกันในบริเวณใกล้ๆ ทำให้สามารถทำความรู้จัก แลกเปลี่ยนความคิดเห็น และเคล็ดลับจากเพื่อนเลิกดื่มได้อย่างใกล้ชิด
คุณลักษณะพิเศษอีกอย่างหนึ่งของแอปฯ นี้ คือ สามารถสร้างภารกิจที่ต้องทำประจำวัน เช่น อ่านคำคมแรงบันดาลใจ หรือเขียนสิ่งที่อยากขอบคุณลงในสมุดบันทึก เชื่อหรือไม่ว่า เมื่อคุณทำได้ตามเป้าหมายเล็กๆ น้อยๆ เหล่านี้ จะช่วยพัฒนาอารมณ์และลดความคิดเชิงลบไปได้มากทีเดียว
อย่างไรก็ตาม ถ้าคุณอยากใช้แอปฯ นี้โดยไม่ให้ใครรู้จัก ก็สามารถใช้ฟังก์ชันของแอปผ่านรูปแบบไม่ระบุตัวตนได้อีกทางหนึ่ง
3. แอปพลิเคชัน Nomo
Nomo เป็นนาฬิกาที่สามารถทำเครื่องหมายจุดเปลี่ยนทางอารมณ์ ซึ่งจะทำให้คุณสามารถสังเกตจังหวะ หรือช่วงเวลาที่อารมณ์คุณเกิดความเปลี่ยนแปลงได้อย่างชัดเจน รู้ว่าอะไรคือสิ่งที่รบกวนจิตใจ ทำให้คุณโกรธ เศร้า กระทั่งมีความสุข
นอกจากนี้ คุณยังสามารถแบ่งปันความรู้สึกกลัว สุข หรือ อับอาย ที่มักพบเจอได้ในชีวิตประจำวันลงในแอปฯ เพื่อรับเอฟเฟ็กต์ก้อนกำลังใจใหญ่ๆ วิ่งใส่ให้คุณรู้สึกดีขึ้น และสามารถแบ่งปันไปยังกลุ่มผู้ใช้งานที่คุณอยากให้พวกเขาให้กำลังใจได้อย่าง เพื่อน ครอบครัว คู่รัก หรือคนที่คอยให้ปรึกษา
ขอบอกเลยว่าแอปฯ นี้จะช่วยให้คุณรู้สึกโดดเดี่ยวน้อยลงเมื่อต้องบำบัดสารเสพติดหรือแอลกอฮอล์อย่างแน่นอน
4. แอปพลิเคชัน SoberTool
ถ้าวันไหนเกิดลังเลใจ อยากจะดื่มขึ้นมา ลองเรียกหาแอปฯ SoberTool ช่วยคุณดู
แอปฯ นี้มีข้อความสร้างแรงบันดาลใจ ซึ่งจะแจ้งเตือนผู้บำบัดสารเสพติดหรือแอลกอฮอล์ทุกวันเพื่อให้บรรลุเป้าหมาย และสามารถรับรางวัลจากวันที่ไม่ดื่มได้อย่างง่ายๆ อีกทั้งยังช่วยคำนวณเงินออมโดยประมาณจากการไม่ดื่มแอลกอฮอล์ของผู้ใช้อีกด้วย
หนึ่งในเครื่องมือที่มีเอกลักษณ์ที่สุดในแอปฯ นี้ ที่ไม่พูดถึงไม่ได้ คือ การทำความรู้จักตัวกระตุ้นและวิธีหลีกเลี่ยงอาการอยากดื่มกำเริบ หากผู้ใช้รู้สึกว่าอยากดื่มมาก เขาสามารถหาคำตอบว่าอะไรคือสาเหตุ และรับคำแนะนำผ่านข้อความที่เป็นประโยชน์ ส่งเสริมแรงบันดาลใจให้ไม่ดื่มได้
5. แอปพลิเคชัน WEconnect
WEconnect เป็นที่แอปฯ ที่จะแจ้งเตือนผู้ใช้ทุกวันเพื่อติดตามว่าคุณทำตามแผนการบำบัดอยู่หรือเปล่า และถ้าเริ่มรู้สึกโดดเดี่ยว หมดกำลังใจล่ะก็ แอปฯ ยังสามารถเตือนให้คุณออกไปพบปะผู้คน โทรหาใครสักคน ไม่ว่าจะเป็น เพื่อน คนรัก ครอบครัว เพื่อช่วยเติมกำลังใจให้ตนเอง กระทั่งมีฟังก์ชัน “SOS” ที่จะมอบความช่วยเหลือพิเศษตอนคุณรู้สึกแย่อีกด้วย
ยิ่งไปกว่านั้น แอปฯ นี้สามารถเขียนบันทึกเหมือนไดอารี่ได้ตลอดทั้งวัน เช่น แปดโมงเช้าออกไปวิ่งที่สวนสาธารณะ บ่ายโมงไปพบแพทย์ ห้าโมงนั่งฟังเพลงหรือใช้เวลาอยู่กับธรรมชาติ และเป็นช่องทางแจ้งข่าวให้ผู้ใช้เข้าร่วมกิจกรรมต่างๆ เช่น ออกแบบวิธีบำบัดอย่างไรดี ในรูปแบบกลุ่มหรือการพูดคุยแบบตัวต่อตัวกับผู้สนับสนุน
6. แอปพลิเคชัน rTribe
สำหรับผู้ที่ดาวน์โหลดแอปฯ นี้จะต้องทำการทดสอบ เพื่อประเมินความรุนแรงของการติดยาเสพติดหรือระดับความรุนแรงในการติดแอลกอฮอล์ และแอปฯ จะตอบสนองโดยป้อนผลลัพธ์ออกมาในรูปแบบคำแนะนำที่เกี่ยวกับแผนการบำบัด ซึ่งผู้ใช้สามารถสร้างบัญชีแบบไม่ระบุตัวตน เพื่อเชื่อมต่อกับเพื่อนผู้บำบัดคนอื่นๆ คอยบันทึกแผนการบำบัดของตัวเอง รวมถึงแบ่งปันขั้นตอนการบำบัดแก่เพื่อนๆ ได้
นอกจากนี้ แอปฯ ยังช่วยระบุช่วงเวลาที่ผู้ใช้รู้สึก “ถูกกระตุ้น” ให้ใช้สารเสพติดหรือดื่มแอลกอฮอล์ วิธีนี้จะช่วยวางแผนป้องกันการกำเริบของโรคและหาทางรับมือกับตัวกระตุ้นต่างๆ ทั้งยังมีบทความ วิดีโอ วิธีช่วยเหลือเบื้องต้นเมื่อเกิดอาการอยากดื่มหรือเสพให้แก่ผู้ใช้อีกด้วย
7. แอปพลิเคชัน AA Big Book Free – For Alcoholics Anonymous
AA Big Book Free ช่วยให้ผู้ใช้เข้าถึงเนื้อหาทั้งหมดเกี่ยวกับการเลิกแอลกอฮอล์ ซึ่งมาพร้อมกับโปรแกรมการค้นหาการนัดพบ พอดแคสต์ บทสวดมนต์ และเรื่องราวประสบการณ์ส่วนตัว
ผู้ใช้สามารถใช้แอปฯ นี้ในการ ‘บุ๊คมาร์ก’ หรือเก็บประโยคที่ชอบ ที่มีความหมายต่อชีวิตพวกเขา และสร้างบันทึกความคิดเห็นส่วนตัวได้ในแต่ละบท ทั้งยังมีเครื่องคำนวณการไม่ดื่มของผู้ใช้ เพื่อให้ติดตามความคืบหน้าการบำบัดแอลกอฮอล์ได้
8. แอปพลิเคชัน 24 Hours a Day
24 Hours a Day สร้างจากหนังสือขายดีของ Richard Walker ตัวแอปฯ มาพร้อมกับ การอ่านทำสมาธิ 366 วัน ที่ผู้ใช้สามารถอ่านได้ตลอดทุกช่วงเวลา ยามที่รู้สึกว่าต้องการแรงสนับสนุน
ไม่เพียงแต่จะอ่านบทความได้อย่างสะดวกสบาย ผู้ใช้ยังสามารถแบ่งปันข้อความที่ชอบกับเพื่อนผ่านอีเมลหรือระบบส่งข้อความในโทรศัพท์ ค้นหาวิธีทำสมาธิผ่านการใช้คีย์เวิร์ด และแจ้งเตือนให้คุณอ่านบทความอยู่เป็นประจำ ถือเป็นเครื่องมือที่ดีในการช่วยให้ผู้ใช้ลดความอยากดื่มแอลกอฮอล์
9. แอปพลิเคชัน 12 Steps AA Companion
12 Steps AA Companion เหมาะสำหรับคนที่เข้าร่วมบำบัดแอลกอฮอล์กับกลุ่ม Alcoholics Anonymous ซึ่งแอปฯ นี้จะมีเนื้อหาเกี่ยวกับวิธีการบำบัดผู้ติดสุรา โดยผู้ใช้สามารถอ่านบทสวด คำสัญญา เน้นจุดสำคัญบนข้อความ และแลกเปลี่ยนเรื่องราวที่บันทึก โดยแต่ละขั้นตอนเป็นส่วนหนึ่งของกระบวนการบำบัดและฟื้นฟู
10. แอปพลิเคชัน Came to Believe in Sobriety
Came to Believe in Sobriety แอปฯ ที่ใช้งานง่าย ถูกออกแบบโดยอดีตผู้ติดยาและผู้ติดแอลกฮฮล์ เพื่อให้การสนับสนุนคนบำบัดแอลกอฮอล์นี้ จะมีตัวละครนกฮูกนำผู้ใช้ไปสู่การฟื้นตัว ช่วยในการตั้งเป้าหมาย บันทึกความคืบหน้า และฉลองให้กับความอดทน หรือเหตุการณ์ต่างๆ ที่สำคัญต่อผู้ใช้
จุดเด่นของแอปฯ นี้ คือ โทนของความสนุกสนานและเป็นมิตร เหมาะสำหรับผู้คนทุกวัยที่กำลังฟื้นฟูจากอาการติดแอลกอฮอล์
11. แอปพลิเคชัน SMART Recovery Cost Benefit Analysis
The SMART Recovery Cost Benefit Analysis (CBA) เป็นส่วนเสริมของ SMART Recovery groups ใช้เครื่องมือ CBA หรือการประเมินของคำถาม 4 ข้อ ประกอบไปด้วย
1 ข้อดีของการใช้ / ทำคืออะไร?
2 ข้อเสียของการใช้ / ทำคืออะไร?
3 ข้อดีของการไม่ใช้ / ไม่ทำคืออะไร?
4 ข้อเสียของการไม่ใช้ / ไม่ทำคืออะไร?
การตอบคำถามเหล่านี้จะทำให้ผู้ใช้ได้ทบทวนตัวเอง และช่วยให้ผู้คนจำนวนมากฟื้นฟูจากการเสพติดตั้งแต่การใช้สารเสพติด แอลกอฮอล์ ไปจนถึงการเสพติดทางเพศ ได้ง่ายขึ้น
12. แอปพลิเคชัน Headspace
Headspace ออกแบบมาเพื่อให้การนั่งทำสมาธิเป็นเรื่องง่ายและสะดวก ซึ่งการนั่งสมาธิสามารถสร้างฐานคิดแบบใหม่ ๆ อีกทั้งช่วยให้มองโลกในแง่บวกมากกว่าแง่ลบ โดยการศึกษา ระบุว่า การทำสมาธิสามารถทำให้จิตใจสงบและช่วยลดความเครียดทางจิตใจได้ เช่น ความวิตกกังวล ความเจ็บปวดและภาวะซึมเศร้า เพราะงั้นจึงเป็นอีกหนึ่งทางเลือกหนึ่งที่ดีสำหรับการบำบัดหรือเลิกเหล้า
13. แอปพลิเคชัน Simple Habit
อีกหนึ่งแอปพลิเคชันที่ออกแบบมาให้ใช้งานง่ายสำหรับการทำสมาธิ ยิ่งถ้าวิถีชีวิตของคุณพบเจอแต่ความวุ่นวาย นี่เป็นเครื่องมือที่ยอดเยี่ยมที่จะช่วยให้ผ่อนคลาย ลดความเครียด และหายใจช้าลง ไม่ว่าจะเจอเหตุการณ์ที่ดูจะสร้างความวิตกกังวล เช่น เช้านี้ต้องเข้าประชุมใหญ่หรือนัดเดทครั้งแรก ทั้งยังเป็นเครื่องมือทำให้นอนหลับสบายได้อีกด้วย
เพราะการพักผ่อนก็เป็นอีกเรื่องสำคัญที่ทำให้สุขภาพหลังเลิกเหล้าอย่างไรล่ะ
14. แอปพลิเคชัน Tide
การสร้างความสมดุลเรื่องงานและชีวิตให้ดีเป็นสิ่งที่สำคัญมาก โดยเฉพาะในช่วงที่กำลังบำบัดอาการติดสารเสพติดหรือแอลกอฮอล์ เพราะเป็นช่วงที่ง่ายต่อการเกิดความเครียด ซึ่งเจ้าความเครียดนี้ก็มักผลักดันให้กลับไปติดสุราหรือยาเสพติดอีก
Tide จะช่วยให้ผู้ใช้มีสมาธิและทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้นด้วยเสียงชวนผ่อนคลายเล็กๆ น้อยๆ เช่น เสียงป่า เสียงฝน เสียงทะเล และตัวจับเวลา โดยตัวจับเวลาสร้างสมาธิสามารถตั้งได้นานถึงครั้งละ 25 นาที และคั่นด้วยช่วงพักสั้น ๆ 5 นาที เมื่อมีสมาธิทำงานมากขึ้น งานสำเร็จลุล่วง ก็จะมีเวลาพักผ่อนที่ดีมากขึ้น ถือเป็นตัวจัดระเบียบชีวิตอีกหนึ่งแอปฯ ที่น่าสนใจ
15. แอปพลิเคชัน Strides
Strides ช่วยให้ผู้ใช้มีความรับผิดชอบ และกำหนดความก้าวหน้าเพื่อไปสู่เป้าหมายของตนเอง
ผู้ดาวน์โหลดแอปฯ นี้สามารถติดตาม วิธีการกินอาหารที่ดี วิธีทำสมาธิ การออกกำลัง และอื่นๆ โดย Stridesให้ผู้ใช้ปรับแต่งประเภทของการติดตามได้ 4 ประเภท คือ
1 เลือก ‘Target’ ถ้าต้องการไปถึงเป้าหมายในเวลาที่แน่นอน
2 เลือก ‘Habit’ ถ้าต้องการเลิกพฤติกรรมที่ไม่ดี
3 เลือก ‘Average” เพื่อติดตามค่าเฉลี่ยในช่วงเวลาหนึ่งๆ
และ 4 เลือก ‘Milestones’ เพื่อติดตามความก้าวของผู้ใช้เพื่อทำโครงการให้สำเร็จ
16. แอปพลิเคชัน Yonder
ท่ามกลางช่วงเวลาของการบำบัด บางคนอาจต้องการประสบการณ์การท่องเที่ยวใหม่ๆ เพื่อทำให้จิตใจผ่อนคลาย และหลงลืมการดื่มแอลกอฮอล์ไป Yonder จะช่วยวางแผนการผจญภัยครั้งใหม่ของผู้ใช้ โดยสามารถวางแผนการเดินทาง ทั้งเดินป่า ทริปพายเรือคายัค ปีนเขา ฯลฯ ที่จะทำให้คุณมีสุขภาพกายและสุขภาพใจที่ดีขึ้น
17. แอปพลิเคชัน Forks Over Knives
แอปฯ นี้ออกแบบโดยผู้สร้างภาพยนตร์เรื่อง Forks Over Knives และมีสูตรอาหารที่มาจากพืชผัก มากกว่า 300 สูตร ที่จะช่วยให้ผู้ใช้ได้กินอาหารคลีนและผ่านการแปรรูปน้อยที่สุด
โดยแต่ละเมนูมีวิธีทำอาการแบบทีละขั้นตอน และยังมีรูปภาพที่ช่วยให้เตรียมอาหารได้อย่างง่าย ๆ ซึ่งผู้ใช้สามารถสร้างบันทึกอาหารจารโปรดและสร้างรายการการซื้อของได้อีกด้วย ถ้าลด ละ เลิกจากการดื่มเหล้าได้แล้ว ก็อย่าลืมหันมาใส่ใจอาหารการกินเพื่อสุขภาพที่ดีอย่างยั่งยืน
18. แอปพลิเคชัน Nudge
แอปฯ นี้สามารถ ‘ติดตาม’ กิจกรรมทั้งหมดของผู้ใช้ ทั้งจำนวนก้าวเดิน การวิ่ง และ Apple Health เพื่อช่วยให้บรรลุเป้าหมายในการอดอาหารหรือลดน้ำหนัก
แอปฯ นี้สามารถเชื่อต่อกับชมรมต่าง ๆ เพื่อรับคำแนะนำ การสนับสนุน และแรงบันดาลใจจากผู้ใช้งานคนอื่นได้
Nudge ยังเชื่อมต่อคุณกับโค้ชส่วนตัวของผู้ใช้ ถ้าหากต้องการรักษาสุขภาพหลังเลิกดื่มและแรงบันดาลใจมากกว่าเดิม Nudge ก็เป็นอีกตัวเลือกที่ไม่เลว
19. แอปพลิเคชัน Lose It!
แม้ว่า Lose it! จะเป็นแอปฯ ที่ดูเหมือนใช้เพื่อลดน้ำหนัก แต่ด้วยฟังก์ชันสูตรอาหารเพื่อสุขภาพ และภารกิจท้าทายในการออกกำลังกาย ตลอดจนวิธีติดตามเป้าหมายการออกกำลังกายของผู้ใช้ รวมถึงคุณประโยชน์ที่เป็นเอกลักษณ์ คือ การมี The embodyDNA ที่ให้ข้อมูลเชิงลึกเกี่ยวกับอาหาร เครื่องดื่มและกิจกรรมที่สามารถช่วยให้ลดน้ำหนัก ทำให้เป็นอีกแอปฯ หนึ่งที่เราอยากให้คุณรู้จักไว้เพื่อรักษาสุขภาพของตนเองในระยะยาว
ที่กล่าวมาทั้งหมด คือ แอปฯ ที่เปรียบเสมือนเพื่อนแท้ คอยชุบชูใจในสถานการณ์ความเมาและไม่เมาที่ผ่านเข้ามาในชีวิต ถ้าใครอ่านมาถึงตรงนี้แล้วรู้สึกอยากบำบัดอาการติดเหล้าหรืออยากเป็นตัวช่วยผลักดันให้คนที่ติดเหล้า ลด ละ เลิกเหล้าให้ได้นั้น เพียงแค่คว้าโทรศัพท์ แล้วกดเลือกดาวน์โหลดแอปฯ ตามที่ต้องการ เพียงเท่านี้การเดินทางบำบัดก็สามารถเกิดขึ้นได้อย่างง่ายดาย และเท่ากับว่าจุดหมายการเลิกเหล้าได้ใกล้เข้ามาอีกขั้น
ที่มา:
https://www.rehabs.com/smartphone-apps-for-recovery/?fbclid=IwAR1OrOaVdMaWS79Hq4QomY0Uu5eIdDgEpLaOR5JIh067nTNB9DOKHN_oCSE
เรื่องและภาพ: ทีมงาน Alcohol Rhythm
